0165 Dictee woensdag 05 maart 2014 (2): dictee – Hoe word je een dicteetijger? √

Hoe word je een dicteetijger?

Allereerst: doe dan vooral mee aan het 7e7 Groot Breskens Dictee zaterdag 10 mei vanaf 14 uur in De Ontmoeting (Dorpsstraat 50, Breskens). Kosten 5 euro. Sponsoren: Jumbo, J&B en Bruna. Het dictee voor de 'aanvangers' is echt heel goed te doen! Opgave via leentfaar@zeelandnet.nl Er zijn overigens nu al 12 inschrijvingen, waaronder uit Hoofdplaat en Waterlandkerkje. Ook leuk dat zich al twee deelnemers onder de 16 hebben aangemeld!

Ditmaal wat manieren als u zich echt een beetje op het dictee wilt voorbereiden, zeg maar: dicteetijger wilt worden.

1. De beste voorbereiding is het Groene Boekje. U koopt het voor een paar tientjes, maar het is ook gratis te raadplegen op www.woordenlijst.org Het belangrijkste daarbij is de zogenaamde Leidraad voorin. Daar staan alle spellingregels. Dus waarom we
Noord-Brabant, langetermijnvisie, geüpgraded, ge-e-mail en geëtter, grandslamtoernooi, grand-prixcircuitje, paus, professor, Sint-Pieter en sint-salarius, koeterwaals, Plathaags, Van Kooten en De Bieachtig, middeleeuwen, de Beeldenstorm van 1566, d'tje, t'tjes, ei'tjes, m'etjes, ij'tjes en z'jes schrijven zoals we dat schrijven … Af en toe een (half)uurtje bladeren in de 100.000 woorden van GB kan ook zo z'n nut hebben. Op internet vind je ook de erratalijst van wat er in de nieuwste oplagen veranderd is [2020: niet meer!]. Zo staat er in uw papieren versie wellicht nog Atjeeër, maar op internet staat nu echt (nadat ik dat aangedragen had) Atjeher. Want 'Atjeh' is natuurlijk een aardrijkskundige eigennaam, waarmee je niet mag rommelen.

2. De Dikke Van Dale is de tweede bron, maar die 4500 pagina's met pakweg 250.000 lemma's neem je niet zomaar op een achternamiddag door! Er zijn ook wel beperktere uitgaven van VD en op internet vind je ook de 'gratis' VD, maar die geeft natuurlijk niet alles (dat zou commerciële zelfmoord zijn …).

3. Ook zeer aan te raden voor een tientje: 5000 venijnige dicteewoorden (Onze Taal, Prisma, ISBN 9 789000 331581). Bij 'normale' dictees grijpt men hier vaak op terug, dus iedere dag een paar bladzijden lezen, kan je bij de gewone dictees veel fouten schelen!

4. En mocht je echt de smaak te pakken hebben: kijk wekelijks op mijn blog: leentfaarrein.blogspot.nl

5. En mocht je dreigen echt fanatiek te worden: kijk dan regelmatig op 'onze' website www.dictees.nl Daarop vind je verslagen van dictees, leuke artikelen en zeker wel 1000 echt gehouden dictees en oefendictees. Veel plezier en succes ermee!

 

0164 Dictee woensdag 05 maart 2014 (1): dictee Woerden – Groot Woerdens Dictee √

Dictee woensdag 05 maart 2014 (1): dictee Woerden – Groot
Woerdens Dictee

Rating

Dictee (zie onder) werd alweer voor de derde maal gehouden. Dankzij de controle vooraf door www.dictees.nl zaten er geen fouten in het dictee. De entourage was prima. Op zich zou dat tot 3 sterren kunnen leiden, maar het weren van dictee-experts kost 1 ster: men kan toch gemakkelijk een categorie 'van buiten' instellen (desnoods met numerus fixus), dan komt het dictee ook landelijk (meer) op de kaart!

Rating - RDR 2 sterren: * *        [NB de 48e rating]

Woerden bruist (titel)

1. Degenen die Woerden altoos beschouwen als doorsneegemeente zullen na deze spellingsexercitie welhaast gegeneerd vaststellen dat zij ernaast zitten en zich faliekant verkijken op dit vitale centrum van de Randstedelijke groene long.

2. Reeds in de Romeinse tijd(s)spanne moet het hebben gebruist in deze contreien; parkeergarage Castellum, die tevens dienstdoet als drive-inmuseum, toont parafernalia als amforen en doet vermoeden dat de hier bivakkerende soldaten zich toentertijd nogal eens te buiten gingen tijdens een bacchanaal.

3. Negentiende-eeuwse landschap(s)schilders van de Haagse School frequenteerden graag de Woerdense omgeving, getuige hun impressionistische werk in het stadsmuseum [ook S, dan plaatselijke eigennaam]; zij verbeeldden het gebied indertijd althans als openluchtspektakel.

4. Het natuurschoon is nog alleszins een belangrijke trekpleister en voor recreatie is agrotoerisme inmiddels ook een vertrouwd fenomeen: menig familie-uitje leidt naar een multifunctioneel agrarisch bedrijf of naar de prestigieuze shortgolfbaan aan het Oortjespad, waar zelfs door ongeoefende charlatans tweeënhalf uur driftig wordt gepitcht en geput.

5. De gemeente kent een schier grenzeloze evenementenkalender en moet bijwijlen iets cancelen; nochtans trekt ze jaarlijks vele niet-Woerdenaren naar happenings als een triatlon, een loeigezellige najaarsmarkt, een dance-event met tachtiger- en negentigerjarenmuziek, een één [mogelijk ook: een] weekend durend jazzfestival en natuurlijk de intocht van de goedheilig man [2020 - GB ook aaneen], het volksfeest dat afgelopen herfst internationaal de zwartepiet kreeg toegespeeld.

6. Ook de lokale bioscoop [m.] draagt met zijn programmering van kaskrakers bij aan het mondaine karakter van de stad en heeft zijn recette kortgeleden nog slim veiliggesteld: hij is een samenwerking aangegaan met enkele nabijgelegen etablissementen.

7. Heden ten dage zullen zelfs gastronomische types constateren dat er nog meer is dan afhaalchinees en dat zij voor exquise spécialités als gnocchi, tzatziki, sint-jakobsschelpen, crème brûlée, een tiramisu'tje of, nog exotischer, een Vietnamees rodebonenijsje niet per se meer hun woonplaats uit hoeven gaan.

8. Kortom criticasters, hoedt u zich voor dedaigneus bruuskeren, onderschat de reikwijdte van Woerdens betekenis niet en weet dat de stad aan vitaliteit niet onderdoet voor menige metropolitische agglomeratie.

 

0163 Dictee woensdag 26 februari 2014 (5): dictee – oefendictee 725 (deel 3) √

Dictee woensdag 26 februari 2014 (5): dictee – oefendictee 725 (deel 3)

7. Clerus klinkt beter dan clergé [èh]. Het stikt daar van de kap-, kob- en kokmeeuwen. Deze skiester is een ware skister! Wat is het verschil tussen koeterwaals en Bargoens? De Koerd ging op vakantie naar de Koerilen. De kondee is een haardracht met een wrong. In dat oude verhaal stond dat kooltje vuur steevast naast de sierplant, het
kooltje-vuur. Een effectentrommel wordt ook wel blikkendoos genoemd. Is iemand discrediteren hem of haar in diskrediet brengen? In dat wassenbeeldenmuseum zijn ook kratesen opgenomen. Bij een kouros (mv. kouroi) moet ik altijd aan een korè (mv. korai) denken. Er was geen koutje aan de lucht, maar we zagen wel een kauwtje in de lucht. Hé krullenbol, laat die kuddegeest eens varen. Enige oudgereformeerde gemeenten worden aangeduid met Gemeente [ook: Kerk] onder het Kruis.

8. Een must-have is een hebbedingetje. Verkopen ze bij het Kruidvat [winkelketen] ook lonten? Kyaniseren doe je met kwik-II-chloride. We hebben ons krom gelachen om zijn krompraten. Gurkha's strijden met kukri's. Kunnengenoten zijn niet van beiderlei kunne. Kwaad vertellen na kwaad denken en kwaad willen is zoiets als kwaadspreken. Labskous heet ook wel lapkous. Onze vakantie gaat naar la città eterna. Ik kan de langue d'oc en langue d'oïl nooit uit elkaar houden. De lansier lanceerde een nieuwe rijstijl. Omdat dit Latijn voor me was, ben ik nu aan het eind van mijn Latijn (au bout de mon - son - latin). Gebruik die lastminuteaanbieding dan toch! Niet te vreten, dat lauwebrijprutje. Ligt seculariseren niet dicht aan tegen laïc(is)eren? Geloof die lijpo's maar liever niet! Sterk verhaal: met die
lepels-en-vorken kun je niet eten …

9. Hij was lek- en leeggereden. Ik wil liever geen mok, maar een
kop-en-bak. Een lis sub judice is een rechtszaak die nog aanhangig is. Zo'n  links-extremistische figuur zal wel lid zijn van een extreem linkse partij. Die loeris (van lotje getikt) moest zich het schompes, de pleuris, werken. Hij heeft wel een los-vaste relatie met Mientje. Zijn mond staat niet stil: hij lijdt aan logorroe. Een literair * historicus verricht literair-historische * arbeid. Moet je 'losschroeven' los schrijven? Lorkenbomen zijn geen sporkebomen, maar lariksen. Dat veertje is een ludibria ventis, een speelbal van de winden. Het devies in het wapen van de provincie Zeeland is 'luctor et emergo' (ik worstel en ontzwem). Met lucrum sessans wordt gederfde winst bedoeld. Aan het begin van dementie zijn er nog weleens lucide [heldere] momenten. De soldaten kregen allemaal lupa's [lunchpakket] mee.
* GB ook: litterair!

10. Als een lupus in fabula, een duveltje uit een doosje, dook hij op uit het niets. Die lulla vond de lullepijpspeler maar een lulleman; die moest echter wel naar een brand als lullenman. Heel, heel lang geleden vond je aan de Maasoever de maaseend en de maashagedis. Leefden er al magelhaenpinguïns in het magdalénien? Op Sicilië vind je veel maffioze maffiosi [enk.: maffioso, maffioot]. Meisje, het valt niet mee om je maagdom te behouden. Het lsd is, zoals bekend, het lyserginezuurdi-ethylamide (ook: lysergamide). Wat doe je met een Lyonse kwast? Een ezelsbruggetje: het ontplofbare lyddiet onderscheid je van lydiet door aan DDT te denken.
 
 

0162 Dictee woensdag 26 februari 2014 (4): dictee – oefendictee 725 (deel 2) √

Dictee woensdag 26 februari 2014 (4): dictee – oefendictee 725 (deel 2)

4. Een waterdokter, is dat een aqualoog? Vreemd: jacana's [kaa] worden ook wel jaçana's [saa] genoemd (het zijn steltlopers). Het is hier Jantje Contantje: hier betaalt een jan-contant handje contantje. Een jan-in-de-zak is een au bain-marie bereide koek. Een janjaweed [dzjahn-dzjaa-wiet] is lid van een gewapende Arabische militie in Darfur. [In cijfers:] De jaren 90 lopen van '90 tot en met '99. Yasser Arafat had zelf toch zeker wel een jasser [aardappelschilmesje]? De jan-weetal [2020] en het lijsje-weetal zongen een prachtig duet. De Jakobsdag is de feestdag van de Heilige Jacobus, 25 juli. Jeetje mina, wat een je-m'en-foutisme, zeg. Jouer des coudes is niet netjes: met je ellebogen werken. Kun je jouïsseren van een action de jouissance? Kan joosjesthee, buskruitthee, wellicht kwaad? Hij zal wel weer Joppie zijn. Hij heeft een joppie [karweitje, baantje].

5. Is jugendstil hetzelfde als art nouveau? Juffertjes-in-'t-groen zijn sierplantjes of likeurtjes. Het zij je vergeven: zeg maar kaddisj. Een taxidermist is een preparateur. Een kalief bestuurt een kalifaat, een markies een markizaat. Een ka-kom-eruit is een bijdehante ka. Hij is aan de kakkerij. Op de markt kon de kakadoris de kakofonie van schreeuwende kaketoes niet overstemmen. Zo'n kanis is geen ponem, maar je kunt er wel kano's mee eten. Voor canderen heb je kandij nodig. Het kandidaat-Eerste Kamerlid ontmoette de
kandidaat-vicepresident van de Verenigde Staten. Kardaus (kardoen) kun je als groente eten. Ze behoort tot de kanunnikessen van het Heilig Graf. De Hollandse kantonnier [ie] huwde de Brugse kantklosster.

6. De bintjes, dorés en irenes waren bij karrenvrachten in de aanbieding. Met die linnen voeringstof, dat kat-in-de-zak, kocht ze een onverwachte kat in de zak. Aan de voet van een aartje kunnen kelkkalfjes staan. Heb je weleens een kast- of relnicht met een kastoren hoed gezien? Nooit van gehoord: krambamboeli en kajapoet(ih)olie. Die kettingrokende zenuwpees is vertegenwoordiger in kevlar, een soort aramidevezel. Doet u er wat kappersaus bij? Het werd een keizersnedebevalling. Kauwen en wouwen zijn vogels. Cava is Spaanse volgens de méthode champenoise gemaakte mousserende wijn en een kava (ook: kawa) is een peperstruik. Zo'n kingkong kun je beter niet tegenkomen. Die klappei maakte veel stampij. Wanneer was de kleine ijstijd? Je moet dat alleen maar puur klinischbiologisch benaderen.
 
 

0161 Dictee woensdag 26 februari 2014 (3): dictee – oefendictee 725 (1) √

Dictee woensdag 26 februari 2014 (3): dictee – oefendictee 725 (deel 1)

Bij de oefendictees is weer een nieuwe mijlpaal bereikt: nummer 725. Het dictee is nog vrijwel ongecontroleerd door derden, dus iedereen mag erop schieten, als hij of zij fouten aantreft … Mail naar rein@dictees.nl [2020: dit adres bestaat niet meer]

1. Mag je een viervoetige (niet: tetrapodische) ijslander ook eilander noemen? Schrijf je weids met een ij'tje of een ei'tje? Hij wilde er weer zijn neus insteken, maar zij wil er echt geld, tijd en energie in steken. Lastig, al die d'tjes en t'tjes. Die sergeant en die arbitrageant waren echte intriganten. Isoniazide en isocyanide zijn bijna woordgelijk, maar werkingsongelijk. Ik moet mijn ismeverzameling eens bijwerken. Er zijn vier isomere butanolen:
1- en 2-butanol en 2-methyl-1-propanol (isobutylalcohol) die alle drie vloeibaar zijn, en 2-methyl-2-propanol, een naar kamfer ruikende kristallijne stof die geproduceerd wordt door katalytische additie van water aan isobuteen, tja ... Bepaalde derivaten van butanol dienen als antioxidantia. Een jab [dzjèhp] is een punch in de vechtsport. Een kazoo is een soort van mirliton. En een gambade [luchtsprong - paarden]?

2. Hij sudokut vaak, hij lost vaak sudoku'tjes op. Bij een oefendicteetje voor Goes waren de 10 invulwoorden (onderstreept): Rotaryclub, een teveel aan daadkracht, te veel daadkracht, crapaudje, circuitje, taxirit, taxi's, taxietje, de kleinkinderen en hun Cito-toets, en in Sotsji hadden Zijne Koninklijke Hoogheid koning Willem-Alexander en Hare Koninklijke Hoogheid koningin Máxima plaatsgenomen op de viptribune. Met 'mai*': maidenspeech, maieutiek (verloskunde), maikara (blauwe marlijn), maiko (jonge geisha), maillot (broekje met lange kousen), maina (treurspreeuw), een mainteneur met zijn maintenee, die maire heeft een buitengewoon goed maintien [houding], maische (bierbeslag), maison, maison de passe (bordeel), ook: maison de rendez-vous en maison de santé (particulier ziekenhuis voor geesteszieken). 

3. Verder: maisonnette, maison de société (bordeel), maître (chef-kok of schermmeester), maître-chanteur (beroepsafperser), maître Jacques  (manusje-van-alles), maître d'hôtel (intendant), maîtresse, maître-tambour (tamboer-majoor), maitriseren (de meester spelen) en maitta (ik geef op – bij budo). Stoelen: (Sint-)Pieterspenning (vrijwillige gift der gelovigen voor de Heilige Stoel), sedesvacatie (het vacant zijn van de pauselijke of een bisschoppelijke stoel), sedes apostolica (r.-k.: de Heilige Stoel), paddenstoel, grand foulard (groot kleed om over een bank of stoel te leggen), de drievoet van de Pythia, dos-à-dos (stoel met een leuning in het midden voor twee personen), dagobertstoel (niet Dagobert Duck, maar middeleeuws meubel met gebogen zitting), aartskanselier van de Heilige Stoel: opperste kanselier van het pauselijke hof.

0160 Dictee woensdag 26 februari 2014 (2): dictee Groot Leerpark Dictee √

Dictee woensdag 26 februari 2014 (2): dictee Groot Leerpark

In mijn meer dan 200 dictees heb ik al heel wat meegemaakt. Ik heb dat ooit op een rijtje gezet. Het toppunt was natuurlijk het dictee in Rhenen (17 november 2011: zou gaan over Remco Camperts 'Het leven is vurrukkulluk' - 1961 - in de spelling waarin het geschreven was). Op de deur van de bieb in Rhenen trof ik een briefje aan: wegens te weinig belangstelling gaat het dictee vanavond niet door. Men was vergeten de 2 inschrijvers te berichten … Waarachtig heb ik later mijn reiskosten nog vergoed gekregen.

De laatste tijd is er niet al te veel geks gebeurd. Maar nu meldde het Groot Leerpark Dictee (27 februari, Dordrecht) zich nadrukkelijk. Ik las het bericht daarover al eind januari. Ik citeer: "Vond u het Groot Dictee der Nederlandse Taal ook zo lastig?   Maar ook u, dicteefan of taalliefhebber, bent van harte welkom". Nou, dicteefan ben ik natuurlijk (volgens sommigen zelfs dicteejunk), dus heb ik me fluks ingeschreven. Ik vraag altijd om bevestiging van mijn deelname. Op 13 februari meldde Tineke van 't Hof (directiesecretaresse) met excuses voor de vertraging, dat mijn aanmelding ontvangen was. Ze had om de een of andere reden de mailtjes niet kunnen openen.

OK, dat dictee stond dus in mijn agenda. Wie schetst mijn verbazing toen ik vandaag (24 februari) een mail kreeg van mevr. A.J. Vogel-de Pagter. Ik was dictee-expert, deed vaker mee aan dictees en had al vaker een prijs gewonnen (dat klopt overigens allemaal). Ik citeer uit het afwijzingsmailtje: "Wij erkennen dat er in de uitnodiging staat dat iedereen van harte welkom is, dat zal u ook de vrijmoedigheid hebben gegeven om u aan te melden. Echter wij behouden ons het recht voor om personen niet in te schrijven." Ik heb vaak genoeg aan dictees meegedaan buiten mededinging en ik heb ook meerdere malen mijn prijs ter beschikking gesteld van plaatselijke deelnemers. Ik dacht: zal ik dat nog melden, maar na zo'n bits mailtje heb ik daar al totaal geen zin meer in …

Het toppunt volgt nog: we werden verwezen naar het Groot Dordts Dictee op 10 maart 2014 met verwijzing naar www.dictees.nl. Maar bij mijn weten is er dan helemaal geen dictee. Wel was er op 29 mei 2013 een Groot Dordts Dictee, dat ik won, maar waar veel op aan te merken was. Ook is er op 14 maart a.s. in Papendrecht een dictee van de Rotaryclubs Kinderdijk en Papendrecht, waaraan ik ga deelnemen. Ik was daar de vorige keer buiten mededinging. Ook daar een absurde ervaring: het dictee dat daar gebruikt werd, was al eerder gehouden … In de omgeving van Dordrecht hebben ze geen gelukkige hand met dictees: in Ridderkerk had ik ooit 4 fouten (en had bij de top drie moeten horen), maar volgens de jury had ik 32 fouten: tja, dat was mijn tafelnummer …
 

0159 Dictee woensdag 26 februari 2014 (1): dictee KSH Hoofddorp √

Dictee woensdag 26 februari 2014 (1): dictee KSH Hoofddorp

Rating
Het mag dan wellicht erg gezellig geweest zijn, en de auteur mocht Jan Terlouw heten, met meer dan 5 fouten (7 zelfs) komt dit KSH-dictee in de kelder van de ratings terecht: 0 sterren en daarmee krijgt Putten eindelijk gezelschap! Het dictee werd voor de 3e keer gehouden. De fouten: crêpe suzette (was S), olympische winterspelen (was O, W - 2020, VD: wel hoofdletters), paralympische winterspelen (was P, W - 2020. VD: wel hoofdletters), slopestyle (was i), baghera (was ee), de rock-'n-roll (was het) en cro-magnonmens (was C).

Rating: RDR 0 sterren                  [NB de 46e rating]

Het goede leven (titel)

1. Elektrische apparaten veraangenamen ons dynamische bestaan: we zijn gevaccineerd of anderszins gewapend tegen ziekten als dysenterie en longemfyseem en voor onze verpozing en verstrooiing wordt gezorgd door aan cybernetica verwante mechanismen.

2. We eten geen hachee meer, maar paddenstoelensoufflé, chipolatapudding, crêpe suzette en heerlijke kazen als roquefort en komijnekaas, maar we houden ons aan de adviezen van de diëtist, al is ons voedsel overvloedig en wordt het door planten als cichorei op smaak gebracht: we leven bourgondisch.

3. De iPhone en de iPad zijn in ons leven gekomen, ongelofelijk inventieve technieken, ooit futuristische ideeën, door prestaties van de mathematische fysica tot werkelijkheid geworden; in vergelijking daarmee hebben de alchemisten indertijd zitten hannesen.

4. Met telepathie zijn we niet erg opgeschoten: veel bij een onderzoek geënquêteerden vinden het onzin, maar andere zeiden geëmotioneerd, dat de wereld te geëmancipeerd is om de essentie van de psyche nog te begrijpen.

5. We bereizen de wereld: we gaan naar Sotsji voor de Olympische Winterspelen en wat later voor de Paralympische Winterspelen, waaraan achtentachtig landen deelnemen, waaronder Tadzjikistan, en nieuwe sporten worden geïntroduceerd als onder andere de halfpipe, de slopestyle en bij de biatlon de gemengde estafette.

6. De vraag rijst of de aarde aankan wat we van haar vragen, of het bruggebint van de planeet sterk genoeg is voor onze extravaganties, want welpen in de padvinderij hebben een baghera, sporters hebben een trainer, leerlingen hebben een leidsman, maar wat hebben wij: de rock-‘n-roll van hedonisten?

7. De temperatuur op aarde stijgt en geologen, klimatologen en fysici denken dat het komt door het verbranden van fossielen, maar er zijn ook klimaatsceptici die het klimaatbeleid zien als een soort autodafe van politici op grond van wetenschapswaanzin: zij noemen het zelfprojectie en soms zelfkastijding van psychoten.

8. Inmiddels houden we dieren op een industriële basis: in de oceanen worden de adderzeenaald, de ansjovis, de driedradige meun en vele andere soorten bedreigd, maar wij letten op de calorieën en we houden van barbecueën: vis moet esthetisch zijn en verder niet dramatiseren graag.

9. De biodiversiteit neemt drastisch af, want landbouw wordt vertaald in monoculturen: is dat een visie van economen of fatalisme van dommeriken, zijn we optimisten die een wolkeloos bestaan voor zich zien of masochisten die het eigen bestaan in gevaar brengen?

10. Loopt de ontwikkeling van de cro-magnonmens naar zijn eind of gaan we consciëntieus proberen onze nakomelingen een kans te geven? Je moet van goeden huize zijn om als lobbyist voor de toekomst voet aan de grond te krijgen, eyeopeners voor politici aan te reiken, encyclopedieën te raadplegen, al dan niet digitaal, en de courage te hebben de moeilijke weg in het labyrint van verwarrende signalen te zoeken.
 
 

0158 Dictee woensdag 19 februari 2014 (6): dictee – aankondiging Goes √

Dictee woensdag 19 februari 2014 (6): dictee – aankondiging Goes

Op woensdag 12 maart vindt weer (voor de zesde keer) het jaarlijkse Goese dictee plaats, een initiatief van Rotaryclub Goes-Reimerswaal (zie ook www.grootzeeuwsdictee.nl - 2020: website bestaat niet meer!). De locatie is Bergweg 14, 4461 NB Goes (Het Goese Lyceum, Pontes Scholengroep). Zaal open 19 uur (koffie) en aanvang programma 19.30 uur. Het dictee zelf begint stipt om 20 uur. Het wordt weer ontzettend leuk en gezellig en voor het geld hoeft u het niet te laten: individuen betalen 10 euro (scholieren 5 euro!). Ook kunt u als team inschrijven (leuk als bedrijf of als instelling!), u betaalt dan voor minstens 4 personen een bedrag van minimaal 100 euro. Laat u sponsoren! De teams doen ook mee voor de individuele prijs, voor de teamprijs is het gemiddeld aantal fouten van de deelnemers bepalend!

Iedereen maakt hetzelfde dictee, dat voor de liefhebbers. Helge Prinsen heeft het geschreven. Het is een leuke tekst, die over – * ! censuur ! * – gaat. Het is een invuldictee met 60 invulwoorden of woordgroepen (per invulplaats wordt maximaal 1 fout aangerekend: soepel, toch?). Gedeputeerde Ben de Reu zal het dictee voorlezen. Het dictee wordt tijdens de bespreking ervan door Rein Leentfaar onderling nagekeken (via de dan uitgereikte tekst en de uitleg via de beamer door Rein). Daarna buigt de jury zich nog over de beste resultaten van individuen en teams, om er zeker van te zijn dat de juiste uitslag tot stand komt.

Telkenjare meldt zich ook een aantal specialisten. Als het goed is, maken zij wellicht geen fouten in het liefhebbersdictee. Daarom heeft Rein een bonuszin opgesteld met 10 extra invulwoorden … en ga er maar van uit, dat ze daar geen 0 fouten in maken … Iedere deelnemer krijgt het invulblad met die bonuszin uitgereikt en mag 'meekijken' of 'meeschrijven'. Alleen van de specialisten wordt dat blad opgehaald en door de jury nagekeken.

Wij hebben er zin in! U ook?
 

0157 Dictee woensdag 19 februari 2014 (5): dictee Utrecht (deel 2) √

Dictee woensdag 19 februari 2014 (5): dictee Utrecht (deel 2)

Hier dan toch maar de complete tekst in twee afleveringen: (1) en (2). Hieronder het tweede gedeelte (2).

3. In het strafrecht is het niet beter. Na een beklagprocedure is er eindelijk een zaak, met om te beginnen een wijziging tenlastelegging, aanhouding met verwijzing naar de rechter-commissaris voor verhoor van getuigen, en maanden later uiteindelijk het onderzoek ter terechtzitting met requisitoir en pleidooi. Hier hebben we gelukkig nog snel een doorwrocht vonnis. Ja, men is een pietje-precies! De vraag is echter wat de burger hiermee opschiet. De straf moet nog worden geëxecuteerd. De benadeelde partij mag slechts hopen dat zij dankzij de schadevergoedingsmaatregel nog wat centen vangt, maar meestal is ze in haar vordering niet-ontvankelijk. Misschien is het slimmer om te gaan stukadoren. Strafrechters zijn slapjanussen. Ze doen er alles aan om een penalisering van de samenleving tegen te gaan. Strafrecht is voor hen een ultimum remedium. Zachte heelmeesters maken echter stinkende wonden.

4. Het wordt er niet beter op als rechters openlijk klagen over werkdruk, hun managers verwijten te zijn vervreemd van de werkvloer en vrezen voor misslagen en kwaliteitsverlies. Het helpt ook niet als notarissen zich in te krappe businesssuits steken of op hoge hakken gaan, zoals in zwart-witfilms. En de met gelikte designmeubelen ingerichte kantoren op de Zuidas [A'dam] doen de advocaten met hun geëquilibreerd pochet evenmin goed.

5. Dan het salomonsoordeel . De rechtsstaat stevent af op een bestaansrechtsfaillissement. Het recht wordt verramsjt en lijdt rechtstreeks gezichtsverlies. Het wordt tijd dat de president van de Hoge Raad, de procureur-generaal (pg) bij de Hoge Raad, de voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak [VD], de nationaal deken van de orde van advocaten [VD, maar ook: Orde van Advocaten en NOVA = de Nederlandse Orde van Advocaten] en de voorzitter van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie [niet in wdb., KNB] de koppen bij elkaar steken en de nodige dag- en nachtcrème inkopen. Er is genoeg gerelaxt, maar het is natuurlijk geen sinecure. De juridische professie lijkt last te hebben van faliekante eczeem. De juridische professie is toe aan een facelift, ook wel rytidectomie genoemd.
 
 

0156 Dictee woensdag 19 februari 2014 (4): dictee Utrecht (deel 1) √

Dictee woensdag 19 februari 2014 (4): dictee Utrecht (deel 1)

Hier dan toch maar de complete tekst in twee afleveringen: (1) en (2).

Facelift voor de rechtspraak

1. De juridische professie mag dan de haute couture van de sociale wetenschappen zijn, zij is aan een facelift toe. Advocaten worden niet meer vertrouwd op hun blauwe ogen. Daarom wil men toezicht van buiten de advocatuur. Dit is nodig om gerommel tegen te gaan. Advocaten staan immers bloot aan druk van concurrentie en winstmaximalisatie, bepaald geen garantie voor oorbare praktijken en dienstbaarheid aan hun clientèle. De tijd van het officium nobile ligt ver achter ons en niet alle advocaten zijn nog bonafide. Zeer prominente pleiters worden van het tableau geschrapt en in hightech-tv-studio's [ook: hightech tv-studio's] de laan uit geclaxonneerd en weggebonjourd.

2. Ook rechters zijn nochtans niet in de hoerastemming. Geen reden om halsoverkop heteluchtballonnen op te laten of de cyclamen en fuchsia's in huis te halen. Na een aantal breed uitgemeten dwalingen is duidelijk dat rechters niet onfeilbaar zijn. Bovendien rijst de vraag of ze wel onpartijdig zijn. Niet voor niets neemt het aantal wrakingen toe. Alhoewel wordt geklaagd over werkdruk, kan men zich afvragen of dat niet komt door een ambtelijke incompetentie om op efficiënte wijze te werken. Moeten we derhalve meer overlaten aan deskundige lekenrechters, of een jury? Moeten we wellicht meer inzetten op alternatieven voor rechtspraak, zoals arbitrage en mediation? En kan het niet allemaal wat sneller? Kan er niet ge-e-maild worden? Is het echt nodig: een inleidende dagvaarding, een conclusie van antwoord, vervolgens een comparitie van partijen, diverse enquêtes, een rogatoire commissie, het peremptoir stellen van de wederpartij, conclusies van repliek en dupliek, tussenvonnis, een paar kort gedingen, nog een pleidooizitting en na een paar maanden niet meer dan een declaratoir vonnis waarvan beroep, maar wel vijftigduizend euro lichter vanwege griffierechten en advocaatkosten?
 
 

0155 Dictee woensdag 19 februari 2014 (3): dictee Utrecht √

Dictee woensdag 19 februari 2014 (3): dictee Utrecht

Groot Juridisch Dictee (Utrecht)
In Utrecht vond als catacombendictee onder (en naast) de Oudegracht 230 voor de tweede maal het Groot Juridisch Dictee plaats. Het hele dictee vermeld ik niet, daarvoor was het te lang (587 woorden, normaal is 250-300) en zaten er te lange passages in die eigenlijk zonder dictee-uitdaging waren. Er waren niet zo veel deelnemers (wel 6 externen, lees: dicteetijgers), het was wel beregezellig en de auteur las het lange verhaal heel behoorlijk voor. Waarom in de rating dan toch maar 1 ster? Verderop het antwoord. Maar dit aantal sterren is gemakkelijk op te vijzelen … En er bleek zich nog een interessant probleem te manifesteren ...

Rating: RDR 1 ster: *                    [NB Dit was de 45e rating]

Fouten in het dictee 
Allereerst met voorbijgaan aan de vaktermen: 1) 'Hightech' is zelfstandig naamwoord en bijvoeglijk naamwoord (maar volgens Van Dale predicatief: het mag dus niet vóór een znw. staan, het Groene Boekje laat die ruimte mogelijk wel): afhankelijk van klemtoon etc. verdient dus hightech-tv-studio's verre de voorkeur boven hightech
tv-studio's, maar de eerste vorm werd hardnekkig fout gerekend, 2) Nauwelijks storend: '50.000 euro's' had '50.000 euro' moeten zijn (want het waren vast geen losse …), 3) 'Businesssuits moet net als 'businessseats' aan elkaar: business is een znw. en wordt in samenstellingen aaneengeschreven. Men bleef hardnekkig …, 4) Hetzelfde geldt voor 'designmeubelen', terwijl 'designmeubel' toch letterlijk in GB staat, 5) Men had 'salomonsoordeel' ten onrechte met een hoofdletter, maar dat is tijdens de correctie rechtgezet, 6) Ook niet volgens onze strenge normen (maar dat telt allemaal niet echt, we waren gewoon te gast …) was een woord niet uit VD en GB: rytidectomie: facelift, letterlijk: (anti)rimpelbehandeling. 

De vaktaal 
We moeten het allemaal met een glimlach bekijken. Er deed zich een interessant probleem voor (te vergelijken met astronomen, die 'Maan', 'Aarde' en 'Zon' schrijven bij de eigennamen van die hemellichamen!). Er bleek verschil te zijn tussen de juridische vaktaal (soms letterlijk zo in wetteksten) en de taal van GB en VD. Nu dat probleem zich zo ineens voordeed, is voor de toekomst de oplossing duidelijk: beoordeel het werk van de interne juristen als vaktaal, die van de externe dicteetijgers als 'gangbaar Nederlands'. Die soepelheid werd nu al betracht – ik ga natuurlijk uit van de positie van de externen. Al dat leed zat in 1 zin, die ik citeer (tussen vierkante haken de vaktaal): "Het wordt tijd dat de president [President, unieke functie] van de Hoge Raad, de procureur-generaal [idem: Procureur-Generaal] bij de Hoge Raad, de voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak, de nationaal deken [idem: Nationaal Deken] van de Orde van Advocaten en de voorzitter van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie de koppen bij elkaar steken en de nodige dag- en nachtcrème [minder voor de hand liggend, maar eventueel: dag-en-nachtcrème] inkopen." 

Toch een leuke middag gehad!

NB Op verzoek stuur ik de complete tekst! [geldt niet meer]
 

0154 Dictee woensdag 19 februari 2014 (2): dictee Amersfoort √

Dictee woensdag 19 februari 2014 (2): dictee Amersfoort

Rating
Al voor de vierde keer, juweeltje van een leuk dictee. Hooguit per jaar één klein foutje, moet kunnen. Al met al heb ik maar 1 nadeel kunnen ontdekken. Het dictee is niet toegankelijk voor externen. Het dictee zou nog meer aan waarde winnen als er 5 of 10 plaatsen beschikbaar zouden komen voor een aparte categorie Specialisten: daarvoor volstaat naast de eer een bescheiden prijsje voor de winnaar! Maar dat laatste feit laat ik (nog) niet meetellen, Amersfoort krijgt van harte 3 sterren.

Rating: RDR 3 sterren: * * *               [NB de 44e rating]

Mond-op-mondbeademing (titel, auteur: Guido de Wijs)

1. Moleculairbiologische capsules, eau-de-cologneflesjes, morning-afterpillen, couveuses, verkoeverkamerlampen, stethoscopen in mondriaankleuren en een minimumaantal patiënten; de verhuizing van Meander Medisch Centrum van de locaties Elisabeth en Lichtenberg naar de Maatweg was geen sinecure, maar leek op een minutieuze exercitie.

2. Ertussenuit piepen was voor zieken die aan infusen en in Morpheus’ armen lagen, van de intensive care kwamen en empathisch door intensivecareverpleegkundigen in ambulances werden gemanoeuvreerd, geen optie, hoewel een kortgeleden geopereerde BN’er met een monalisaglimlach een geslaagde escape creëerde.

3. Afgetobd, maar apetrots savoureerden de meesten in het nieuwbouwlabyrint toastjes, toostten zij met goedgevulde champagneflûtejes op gynaecologen en anesthesisten en algauw wierp iedereen met elan en zonder gêne de gestreste verhuissfeer van zich af.

4. Na de laatste loodjes, de tv-interviews en vele verrassende cérémonie(s) [zonder s alleen in GB - 2 mv. (s) s, VD 1 mv. s s] protocolaires gingen met Kerstmis en op tweede kerstdag de glühwein en camparietjes van hand tot hand, de tl-buizen uit, de waxinelichtjes aan en ontstond er op de poli’s en eenpersoonskamers een antonpieckachtig pyjamasfeertje.

5. Daaropvolgend voorzagen in de ok's vrolijke topchirurgen alive-and-kicking à l'improviste een potpourriouverture van scabreuze liedteksten, waarbij de superklinische zorg werd afgewisseld door zorgeloze polonaises en geneeskrachtige jongleerscènes met injectienaalden, speculums, klaplongen, blindedarmen et cetera.

6. Extreem snel revalideerden lijders aan allerlei kwalen dankzij deze relaxte ambiance en weldra klopte het college van B en W van de keistad aan met de vraag of psychiaters-seksuologen en plastisch chirurgen het calimerocomplex van de keientrekkers preciezer wilden diagnosticeren.

7. Rara, waar komt dat ‘zij zijn groot en ik is klein, en dat is niet eerlijk’ toch vandaan, nu we een feeëriek verlichte toren voor de Lieve-Vrouw, een prestigieus Eemhuis en een futuristisch ziekenhuis hebben? Wees trots! Santé!
 
 

0153 Dictee woensdag 19 februari 2014 (1): dictee Zeist √

Dictee woensdag 19 februari 2014 (1): dictee Zeist

Rating
100 deelnemers, nieuwe stadhuis, goede tekst, helaas een paar foutjes en te veel plaatselijke straatnamen. Voorlezen: gemiddeld. Bij de totale beoordeling kom ik daarom op 1 ster (maar dat kunnen er makkelijk 2 of 3 worden: was immers de eerste keer).

Rating RDR 1 ster:            [NB 43e rating]

Het dictee had geen titel.

1. Welkom bij de première van een traditie. Als linguïstisch bodybuilder moet u op spitzen lopen.

2. Let goed op en vermijd het in scène zetten van uw eigen misère. Houd stand, ook al houdt u zich op in een slangenkuil van giechelende ogenschijnlijke sympathisanten.

3. U participeert in een niet te verijdelen project van een serviceclub met uitdijende ideeën, geënt op pijlers van maatschappelijke betrokkenheid. In deze imaginaire alpineskiwedstrijd  kunt u uitglijden over d'tjes en t'tjes, trema's en de saillante schrijfwijze van bijvoorbeeld monosyllabisch of non-alcoholische Noord-Afrikaan.

4. Maar u heeft natuurlijk de do's-and-don'ts om hier magnifiek te excelleren gedetailleerd bestudeerd! Zo kan inderdaad een deceptie met kippenvel worden geëcarteerd.

5. U bevindt zich daardoor op elitair niveau naast de burgemeester van Amsterdam, als laureaat geëerd met de Machiavelliprijs. Wie zich er toch quasinonchalant van heeft afgemaakt en nu stiekem afkijkt, die had het cognitieve vacuüm beter eerst opgevijzeld in de bibliotheek bij het Belcour.

6. Of situeerde u dat lexicografische epicentrum bij wijze van faux pas op een van de volgende locaties, waarvan de onorthodoxe schrijfwijzen wijdverbreid bekend moeten zijn bij allen gelieerd aan Zeist: Schaerweijde, Griffensteyn, Crosestein, Nijenheim en Dijnselburg?

7. Bevindt uw zelfbewustzijn zich na dit gekkenwerk in een peilloos diep ravijn, ligt u knock-out of lijdt u aan acute taalkundige schizofrenie? Frequenteert u plots liever McDonald's voor frietjes of Hermitage voor tournedos met smeuïge bearnaisesaus?

8. Verkiest u misschien bij smörrebröd (GB ook en VD alleen: smørrebrød) met Parmezaanse kaas te mijmeren over een ascetisch retraiteoord met esthetische Boeddhabeelden? Opteert u zelfs hautain enkel voor Hare Koninklijke Hoogheid Máxima met chique thee en royale biscuitjes?

9. Of sms't u wellicht nu al geërgerd over dit irreële dictee via uw coole smartphone in Poldernederlands? Vermant u zich bij dit existentiële gefröbel want het crescendo is nakend en de catharsis nabij!

10. Onze fascinatie voor uw nijverheid en sponsorbereidheid nadert epische proporties, in grootte gelijk aan de Utrechtse kathedraal. Dit is geen cliché of verbale goocheltruc. Namens de freelancers van de wijkinloophuizen en de Rotaryclub Zeist zeg ik: "Chapeau voor uw inzet!"
 
 
 
 

0152 Dictee woensdag 12 februari 2014: dictee Rozenburg √

Dictee woensdag 12 februari 2014: dictee Rozenburg

Rating

Beperkt aantal deelnemers (25), erg gezellig, niet erg moeilijk maar wel foutloos (Taalunie!). Ook was er 's middags een Jeugddictee (basisschool). Lustrum (voor 5^e keer). Reden genoeg voor twee sterren:

Rating RDR 2 sterren: * *            [NB De 42e rating]

Het dictee idealiter (titel)

1. De tuin kan geen remplaçant zijn van de natuur, maar het voortbestaan van de wisent, de Europese bizon, is wel aan Artis te danken, een bijzonderheid die appelleert aan de gevoelens van elke rechtgeaarde dierenvriend.

2. Met dit linguïstische juweeltje werd ruim twee decennia geleden het Groot Dictee der Nederlandse Taal geopend. Lit(t)eratuur in optima forma [tt:alleen GB].

3. Maar na het tenhemelschreiende misbruik van het przewalskipaard lijken alle remmen te zijn weggevallen. Een onvergeeflijk affront jegens een allerliefst creatuurtje, dat in één klap van zijn exclusiviteit werd beroofd om de morbide reden dat ook Belgen een spelfout moesten maken.

4. Anno 2013 werden we zelfs getrakteerd op een hakkelend aan elkaar geprate brij van ten enenmale onbegrijpelijke archaïsmen.

5. Wat werden wij daarentegen verwend door Pia.

6. Dat was tenminste een interessant verhaal, dat prettig wegschreef zonder er ook maar één accent aigu of circonflexe bij te slepen.

7.Ik doe dan ook een appel op de theaterstichting om Pia als lid honoris causa in haar gelederen op te nemen ter bewaking van de intentie van ons Rozenburgse dictee, namelijk een boeiende promotionele activiteit in het enige echte, daarenboven akoestisch unieke, Muziektheater De Ontmoeting. Dat het nog een lang en bloeiend leven beschoren zij.